Η λέξη «αλλαγή», παγκόσμια, έχει ιδιαίτερο ιστορικό φορτίο. Δεν είναι μόνον μια γλωσσική μονάδα. Δεν είναι μόνο σύνθημα. Είναι ο εγκιβωτισμός της ανθρώπινης ελπίδας. Η κινητροδότηση για συμμετοχή στην προσπάθεια για ένα καλύτερο μέλλον. Στην Ελλάδα η λέξη αυτή ταυτίστηκε με το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στην Αμερική με τον Ομπάμα. Στη Μεγάλη Βρετανία, σήμερα, με το νέο πρωθυπουργό Κιρ Στράμερ. Η νίκη των Εργατικών δεν ήταν ένα απλό «λουτρό αίματος» των Συντηρητικών ή μία συντριβή του Ρίσι Σούνακ, όπως έγραψε ο βρετανικός Τύπος. Η άνετη αυτοδυναμία των 412 εδρών καταδεικνύει την ανάγκη του βρετανικού λαού -μετά από 14 χρόνια συντηρητικής διακυβέρνησης- για ουσιαστική αλλαγή σε όλα τα επίπεδα.
Ποια θα είναι, όμως, αυτή η «αλλαγή»; Θα μπορέσει να κινητοποιήσει το σύνολο της βρετανικής κοινωνίας (σημειωτέον ότι η αποχή ανήλθε στο 40% στις εκλογές, καταγράφοντας νέο ιστορικό υψηλό). Σε ποιο βαθμό μπορεί μία κεντροαριστερή κυβέρνηση να ανατρέψει το κυρίαρχο οικονομικό δόγμα; Πώς μπορεί να ανασχέσει τη θηριώδη άνοδο του βρετανικού δημοσίου χρέους και το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας που προκάλεσε η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Brexit); Δεν ξέρω εάν του έθεσε το ερώτημα ο Βασιλιάς Κάρολος στη σύντομη συνάντησή τους, όπου έλαβε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Άλλωστε, η τελετή «kissing hands» (ήτοι «φιλί χεριών») περιλαμβάνει λίγη τελετή και καθόλου φιλί. Άγνωστο εάν περιλάμβανε και τις δέουσες απαντήσεις.
Οι Εργατικοί δεν έχουν κρύψει τις προτεραιότητές τους. Δεν φλυαρούσαν στην προεκλογική περίοδο αναλύοντας την έννοια της κεντροαριστεράς ούτε υπόσχονταν ότι θα αυξήσουν τις καθηλωμένες πραγματικές αποδοχές των Βρετανών -επί μία δεκαπενταετία- με έναν νόμο και ένα άρθρο. Υποσχέθηκαν να αναζωογονήσουν τη βρετανική οικονομία και να προσφέρουν καλές θέσεις εργασίας και αύξηση της παραγωγικότητας σε όλη τη χώρα με συγκεκριμένο τρόπο. Υποσχέθηκαν να επικεντρωθούν στην οικοδόμηση θεσμών που ελπίζουν ότι θα προσελκύσουν δισεκατομμύρια λίρες σε ιδιωτικές επενδύσεις για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Αξίζει να αναφερθούμε σε κάποιες προτάσεις του Εργατικών που κινούν το ενδιαφέρον. Πρώτα-πρώτα, η αλλαγή του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού της Βρετανίας για να διευκολυνθεί η κατασκευή υποδομών και περισσότερων από ένα εκατομμύριο νέων κατοικιών. Οι Εργατικοί υποστηρίζουν ότι θα χτιστούν ακόμη και νέες πόλεις. Δεύτερον, η δημιουργία Εθνικού Ταμείου για να επενδύσει στην πράσινη ενέργεια και συγκεκριμένα στην κατασκευή εργοστασίων που θα κατασκευάζουν μπαταρίες για ηλεκτρικά οχήματα και στην αναζωογόνηση της βιομηχανίας χάλυβα. Τρίτον, η ίδρυση μιας δημόσιας εταιρείας ενέργειας, της «GB Energy», όπως την ονόμασαν σε μια προσπάθεια να μειωθεί η έκθεση της Βρετανίας στις διεθνείς αγορές ενέργειας.
Η στόχευση είναι συγκεκριμένη: επένδυση σε υποδομές με υψηλό κοινωνικό και οικονομικό πολλαπλασιαστή. Υποδομές που δεν αναφέρονται στο παρελθόν, αλλά στο μέλλον και διασφαλίζουν τη θέση της Μεγάλης Βρετανίας στον Παγκόσμιο χάρτη. Ίσως είναι σκόπιμο να μελετηθεί το πρόγραμμα των Εργατικών και από τους υπόλοιπους ευρωπαίους -και ιδίως τους Έλληνες- κεντροαριστερούς. Εάν θέλουν οι λέξεις να αποκτήσουν περιεχόμενο…
*Δημοσιεύθηκε στη “ΜτΚ” στις 07.07.2024